BOMBO NEWS ANALYSIS – Rumbeng kadi nga ipalubos ti gobyerno ti pannakaputed dagiti kaykayo ditoy siyudad ti Baguio tapno laeng maipaayan dalan dagiti infrastructure projects ti gobierno ken pribado a sektor?
Daytoy ita a saludsod ti rumbeng a tingitingen a nalaing dagiti amin a maseknan nangruna ta mapaspasaranen ti epekto ti El Niño ken Climate Change.
Kas nabirngasan iti “siyudad ti saleng,” sigud idin a mabigbigbig ti siudad gapu iti kinaaadu dagiti nagtatayag, nagdadakkel ken makaay-ayo ti langana a pinetrees a ti banglona ket malanglang-ab dagiti turista uray addada pay iti adayo a lugar.
“Hall of Famer” pay idi ti siyudad ti Baguio kas cleanest and greenest City iti intero a pagilian gapu iti nadalus ken naberde nga aglawlawna.
Talaga a maitutop idi ti nagan ti siyudad kas bag-iw wenno lumot a nakaadawan ti termino a Baguio.
Dagitoy ti rason a maipampannakkel ti Baguio City kas summer Capital of the Philippines.
Nupay kasta, dakkel itan ti nagbaliwan ti pakabuklan a buya ti siyudad ti Baguio.
Napatagen (from the word “napatag”) ti nalawa a paset dagiti bambantay ken turod, napukan dagiti adu a benguet pinetrees, tinagikua ken pinatituluan dagiti nababaknang dagiti lote, ken nangipasdekda kadagiti nagdadakkel ken nagtatayag a pasdek.
Agingga ita, arigna nga agtultuloy a “maramrames” ti aglawlaw iti siyudad ti Baguio nga uray dagiti opisina ken ahensiya ti gobyerno a rumbeng kuma a mangisakit iti aglawlaw ket arigna met a kakunsabos dagiti mangilupit-lupit iti nakaparsuaan.
Dagitoy gamin ti nangipalubos iti pannakadadael ti langa dagiti bambantay ken iti pannakapukan dagiti kaykayo.
Mainayon pay ditoy dagiti mismo a road widening ken dadduma pay nga infrastructure projects ti gobierno a nakapukanan dagiti kaykayo.
Ket ita, nabatad a saan a mailaksid ti siyudad ti Baguio iti bumarbara a klima, polusyon ti angin, kinakurang ti suplay ti danum tunggal kalgaw, panagreggaay ti daga ken panaglayos no panawen ti panagtutudo.
Gapu iti overdevelopment, limmabes payen ti carrying capacity ti siyudad ti Baguio ken agtultuloy a ngumatngato ti populasyon daytoy nga agkasapulan iti presko nga angin.
Ngem imbes a manayunan dagiti kaykayo iti siyudad, panggep manen ti gobyerno a pukanen ti sangapulo ket dua a pinuon ti kayo iti sanguanan ti Baguio General Hospital and Medical Center para iti road widening project.
Ngem no an-anagen, awan serserbi ti nalawa a kalsada no maikompromiso met ti kinapateg ti aglawlaw.
Iti kinapudnona, ti nasayaat nga aglawlaw ket mangitunda iti nasayaat a salun-at.
Total, awan serbi ti plano a pannakapalawa ti kalsada iti paset ti Baguio General Hospital agsipud ta naipet met laeng dagiti kalsada a kasilpo daytoy.
Maysa pay, tangay agtultuloy nga umad-adu dagiti lugan, ti basbassit a bilang ti lugan ken epektibo a programa iti public transport ti nasayaat a solusyon iti parikut iti trapiko.
Gapu iti daytoy, ipangpangruna kuma ti gobyerno nga isakit ti aglawlaw ken ti nakaparsuaan agsipud ta adayo a napatpateg daytoy para iti panakasustinir ti biag no idilig kadagiti konktero a pasdek.//Alfred Pudsoc
